İris, Yunan Mitolojisi’nde gökkuşağının tanrıçası ve Zeus ile Hera’nın habercisiydi. Tanrıça İris’in, eğik bir yayla renkli gökkuşağını oluşturduğuna ve Olympos’tan aldığı haberleri bir köprü görevi taşıyan gökkuşağının üzerinden yeryüzüne ulaştırdığına inanılmıştır. İris’in yarattığı gökkuşağının içerisinde görülen mavi, mor, turuncu, sarı, kırmızı gibi renkler, aynı tonlarda çiçeklere sahip bu bitki ile özdeşleştirildiği için irislerin, tanrıçanın bitkisi olduğu düşünülmektedir.
Türk kültüründe ise ölümden sonraki yaşama, ruhun ölümsüzlüğüne dair bir umudu içerdiğinden dolayı, Osmanlı döneminden beri İstanbul bahçelerinde sık sık rastlanan İris’in mezarlıklara dikilmesi gibi bir gelenek bulunmaktadır.
Tarih boyunca çoğu kültürde farkı anlamlara sahip İris, Fransız kraliyet ailesi tarafından kullanılan dekoratif bir sembol olan fleur-de-lis’e de ilham vermiştir. Orta Çağ’dan beri fleur-de-lis, Fransız Monarşisini temsilen kullanılmış ve armalarında, madeni paralarında ve kalkanlarında görülmüştür.
16. Yüzyılda ise Catherine de Médici’nin favori çiçeği olan Latince adıyla Iris germenica, Anadolu’da yüzyıllardır Süsen olarak bilinmektedir. Süsen, parfümörlerin kullandığı hammaddelerin en değerlilerinden biridir ve günümüzde ikonik kokulara ilham olan bir madde olarak karşımıza çıkmaktadır.
İris (Süsen) bitkisinin rizomlarından, Orris katı yağı damıtılır. Bu kokuda ahududu, menekşe ve karabiber tonları bulunmaktadır. Bitkinin kökünün en az 3 yıl boyunca kurutulması sayesinde elde edildiğinden altından daha değerli bir hammadde olarak kabul edilir.
İris’in başka bir işlevi ise tıp alanında karşımıza çıkmaktadır. Antik çağlardan itibaren önemli tıbbi bitkilerden birisi olarak kullanılmıştır. Özellikle Roma İmparatorluk Dönemi süresince, ünlü hekimler tarafından çeşitli reçetelerin içerisinde listelenmiştir. Bu bağlamda özellikle bitkinin kökünden elde edilen bir çeşit yağ/merhem yoğun bir kullanım görmüştür. Çin tıbbında iris, doğurganlıkla ve erkek çocuk doğumuyla ilişkilendirilmiştir. İris suyu Güney Çin’in bazı bölgelerinde törensel bir banyoda kullanılır ve şarapla karıştırılıp içildiğinde de ömrü uzatıp zekayı arttırdığına inanılırmış. Günümüzde ise kuru ciltler için üretilen nemlendiricilerin en etkili hammaddelerinden bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
İklim ve toprak yönünden seçici bir bitki olmadığı için geniş bir adaptasyon yeteneğine sahiptir ve 50’ye yakın türü bulunmaktadır. İris, antik dönemde aldığı ismi günümüze kadar taşıyan bitkilerden birisi olarak parfüm dünyasında olduğu kadar dünya tarihinde de önemli bir yere sahiptir.
Ex Nihilo’nun Iris Porcelena adlı naif tasarımını, Maison Crivelli’nin her zamanki asil duruşuyla tasarladığı Iris Malikhan’ı, Ormonde Jayne’in gerçek orris yağı ile parfümü parlattığı Byzantine ve çok daha fazlasını Neobloom ile keşfetmeye hazır mısınız?
Sepetinizde ürün bulunmuyor.